Tijdens het afkicken God gevonden

De geliefde en bekende Majoor Bosshardt (overleden op 25 juni 2007) is vandaag de dag zijn grote voorbeeld. Nog voordat Martin Kramer ging afkicken, ontmoette hij de majoor. Hij weet zijn eerste ontmoeting met haar nog precies te herinneren. ‘Ze deelde lunchpakketjes uit in de Amsterdamse Warmoesstraat. Als je honger had, dan wist je op een gegeven moment wel waar je moest zijn. Zodoende heb ik haar ontmoet. Als je haar dan regelmatig ziet, leert ze op een gegeven moment je gezicht kennen. Wat ik van haar weet en gezien heb, is dat ze altijd een liefdevolle vrouw was. Ze had een warm hart en veroordeelde niemand. Ze hielp iedereen. Soms was ze ook heel moe en dat kon je ook aan haar zien. Maar toch bleef ze doorgaan.’

Martin omschrijft Bosshardt ook als een kordate vrouw. ‘Ze legde wel eens haar hand op mijn schouder of ze hield mij vast. Ze raakte je in ieder geval aan.’ Loopt Martin nu in haar voetsporen? ‘Ik probeer het wel. De gedrevenheid die zij had, probeer je te evenaren. Al was zij natuurlijk uniek. Ik geloof wel dat ik net als haar ook dat warme hart heb.’ Een bekende uitspraak van Majoor Bosshardt luidt: ‘God dienen is mensen dienen en mensen dienen is God dienen.’ Had Martin ooit gedacht dat hij hetzelfde zou gaan doen? ‘Nee, zeker niet.;

Martin groeit op in een groot gezin van zeven broers en twee zussen. ‘Toch merkte ik als klein jongetje al dat ik anders was dan mijn broers en zussen. Ik was verlegen en ik voelde mij niet op mijn plek ondanks dat ik uit een liefdevol gezin kwam.’ Daarnaast ervoer Martin ook eenzaamheid. ‘En dat ondanks we met zijn twaalven in een woning woonden. Dat gevoel van eenzaamheid kan ik tot op heden niet verklaren. Ik hoefde mij niet eenzaam te voelen, maar toch was dat wel zo.’

Om voldoening te zoeken, gaat Martin met wat jongens de straat op. Daarbij komt hij onder meer in aanraking met drugs. ‘Ik gebruikte verschillende middelen omdat het mij het gevoel gaf dat ik wél iemand was. In die tijd dacht ik heel laag over mezelf en had ik geen eigenwaarde.’ Als Martin zodanig verslaafd raakt, kiest hij ervoor om hulp te gaan zoeken en te gaan afkicken. ‘Ik kwam in een buitenlandse kliniek in het buitenland terecht. Daar kreeg ik ook voor het eerst te maken met God en daar begon mijn proces waarbij ik tot geloof kwam.’

In de kliniek krijgt Martin te maken met een twaalfstappenprogramma die bij moet dragen aan zijn herstel en hem helpen afkicken. ‘Eerst moet je erkennen dat je een probleem hebt. De paradox is dat je herstelproces begint op het moment dat je tot een overgave komt. Je moet terugkijken op alles wat achter je ligt en of dat een succesvol verhaal is geweest. In mijn geval was dat het absoluut niet. In die tijd was ik niet geestelijk gezond en dat is eigenlijk ook een beetje wat verslaving is’, vult Martin aan. ‘Verslaving is liegen en bedriegen tegen je omgeving maar vooral tegen jezelf. Op dat moment wist ik ook niet hoe ik weer geestelijk gezond moest worden.’

In die periode voelt Martin zich erg wanhopig. ‘Mijn moeder zei later in mijn herstelperiode tegen mij dat ze altijd bang was dat ze een telefoontje van de politie zou krijgen. Zo’n telefoontje dat je ze vertellen dat ze je zoon ergens in het park gevonden hebben en hij niet meer in leven is. Dat is altijd haar angst geweest.’ Tijdens zijn genezingsproces en afkicken is er één stap die Martin het allerbelangrijkst noemt. ‘Dat was de vervolgstap waarbij je zegt dat je gelooft dat God je weer geestelijk gezond kan maken. In het buitenland noemen ze dat ‘Good Orderly Direction’ (GOD). In Nederland vertelde ze mij dat GOD staat voor ‘geven, ontvangen en delen.’ Dat begreep en herkende ik. Dat is iets wat tastbaar is. Dus als ik geef, ontvang ik iets en dat deel je met elkaar.’

Op een gegeven moment leert Martin Coen kennen. ‘Coen heeft dezelfde achtergrond als ik. Wat ik bijzonder vond aan Coen is dat hij zo geïnspireerd raakte door het geloof dat hij zich op een gegeven moment liet dopen en christen werd.’ Martin ziet verandering bij Coen, al kan hij dat dan niet thuisbrengen. ‘Hoewel ik het in het begin niet zo goed herkende, zag ik dat hij veranderd was. Niet alleen vanwege het afkicken, maar ook omdat ik hem daarvoor al kende. Toen hij zich meer oriënteerde op het geloof, naar de kerk ging en de stap zette om christen te worden, zag ik hem veranderen. Ik vergelijk dat wel eens met het planten van een zaadje. Na verloop van tijd zie je dat zaadje in een prachtige bloem veranderen. Dat gebeurde bij Coen ook.’ Zelf wil Martin maar wat graag diezelfde verandering ondergaan. ‘Alleen wist ik niet hoe ik daar moest komen. Ik was een beetje depressief en ik voelde pijn. Blijkbaar heeft hij dat een keer gezien. Hij kwam naar mij toe en vroeg of hij voor mij mocht bidden.’ Martin gaat in op Coens verzoek. ‘Ik laat het maar toe, dacht ik. Toen hij voor mij begon te bidden, begon ik spontaan te huilen. Al die pijn die ik op dat moment had, moest eruit.’

Inmiddels is Martin werkzaam voor het Leger des Heils waar hij mensen met allerlei problematieken perspectief probeert te bieden. ‘Als mensen lijden door middelengebruik, wat dat ook is, zie ik dat van iemand. In gesprek met hen probeer ik erkenning en herkenning te creëren. Ook gevoelsmatig weet ik waar iemand zit en doormaakt. Stel je voor dat iemand in een heel diep gat gevallen is. Met behulp van een psycholoog of psychiater proberen mensen uit dat gat te klimmen. Maar toch weten ze nét niet die arm van die persoon die in dat gat zit vast te pakken. Op de een of andere manier lukt mij het wel om zijn of haar hand vast te pakken en uit het gat te trekken.’

Dan ben je uit het gat maar hoe moet je dan verder? ‘Dat heb ik door de jaren geleerd. Er zijn dan namelijk heel veel wegen die je dan moet belopen. Eigenlijk deel ik mijn persoonlijke ervaring van de weg ernaar toe, waar geloof ook een onderdeel van is. Ik mag mijn persoonlijke ervaring delen en mensen helpen om vanaf een lijdensweg weer op de weg naar herstel te komen. Ik gebruik er wel eens een metafoor voor. Als je van Amsterdam naar Maastricht moet reizen, moet je niet bij Culemborg of Breukelen de afslag nemen. Je moet op die A2 blijven. Mensen die met deze problematiek te dealen hebben, hebben soms de neiging om er bij Culemborg of Breukelen af te gaan. Dan gaan we weer in gesprek: als je naar Maastricht wil, moet je deze weg blijven volgen.’

In de tijd dat Martin het moeilijk heeft, kijkt hij naar Hour of Power. Dat gebeurt mede op advies van Coen. ‘Ik ben niet gelovig opgevoed en het was voor mij een nieuwe en onbekende wereld. Toen ik jouw programma ging kijken, leek het net alsof er allemaal kwartjes vielen’, zegt hij tegen presentator Jan van den Bosch. ‘Zo van: oh, dat is waar het om gaat in het leven! Of: dit is wat men bedoelt met het geloof! Er kwam bij mij heel veel bewustwording op gang. Dat kwam ook door de mensen die je interviewde. Je vroeg wat het geloof voor hen betekende. Toen ik het keek, dacht ik: dit is het dus! Toen begreep en voelde ik het ook.’

Wat betekent de geboorte van het Kind in de kribbe specifiek voor Martin? Wat heeft Jezus in zijn leven gedaan? ‘Daar kan ik wel een heel boek over schrijven’, antwoordt hij. ‘Dat is simpelweg niet te bevatten. Mijn leven is zoveel beter geworden en ik ben zo dankbaar. Majoor Bosshardt zei altijd: ‘God dienen is mensen dienen en mensen dienen is God dienen.’ Dat probeer ik ook te doen. Ik probeer te helpen of te ondersteunen, hoe klein of groot dat ook is. Als ik naar mezelf kijk, zie ik Gods wil en niet Martins wil. Als het Gods wil is, dan zal het goed zijn.’