Stef Bos vertelt over zijn geloofsreis

Rechtstreeks naar interview

Naast hoogtepunten zijn ook dieptepunten Stef niet vreemd. Hij waardeert deze ook naar eigen zeggen, zij het vaak pas achteraf. ‘Achteraf is dat dan een hoogtepunt omdat je jezelf daarin wezenlijk hebt leren kennen’, vertelt de zanger. Een van die momenten was toen zijn schoonouders en zijn twee kinderen in een ravijn waren gestort met de auto. ‘Wij kregen een telefoontje dat er een ongeluk gebeurd was. Vanaf dat moment stond mijn leven stil. We kwamen daar aan en zagen die auto in de diepte liggen. Ik dacht dat ze alle vier dood waren, dat kon niet anders.’

Stefs schoonvader blijkt een acute hartstilstand te hebben gehad, waardoor de auto van de weg is geraakt. ‘Het is alsof je in een parallelle wereld terechtkomt, alsof je zelf een soort van dood bent. Ik kan namelijk met alle gedachten in de wereld leven, behalve met de gedachte dat mijn kinderen er niet meer zijn. Ik uitte een oerschreeuw en kreeg toen een vreemd soort rust. De kinderen waren al vervoerd en ik wist niet of ze nog leefden. Mijn schoonmoeder lag langs de kant van de weg opgebaard. Mijn schoonvader was ironisch genoeg een soort van gereanimeerd door de klappen die de auto had gekregen. Hij heeft die hartstilstand dus overleefd omdat die wagen het ravijn in reed.’ De drie uren dat Stef tussen hoop en vrees leeft over het lot van zijn kinderen, bestempelt hij nu als ‘de rijkste uren van zijn leven’. Stef: ‘Sommige mensen zullen dat wel herkennen, op het moment dat je een soort ‘Job-stadium’ bereikt, is dat achteraf gezien het meest waardevolle moment in je leven. Als je zo’n moment ook durft te onderkennen tenminste. Het grootste verdriet gedurende die drie uur werd ook mijn grootste geluk. In elk geval toen bleek dat mijn kinderen er nog waren, in welke staat dan ook. Het hing allemaal aan een zijden draad, maar dat is het leven. We maken het allemaal mee.’

Stef liet op jonge leeftijd de kerk naar eigen zeggen los ‘om cool te zijn’, vertelt hij over zijn geloofsreis. Stef: ‘Het woord ‘gereformeerd’ viel heel slecht toen ik in Utrecht ging studeren. Je probeert het dan als een soort Petrus weg te moffelen voordat de haan kraait. Maar ik genoot van onze kerk in mijn jeugd. Wanneer ik de dominee aan iedereen de zegen zag meegeven, dacht ik: dit is God. Dat kinderlijke gevoel van geloven heb ik eigenlijk nooit losgelaten. Mijn ouders geloofden op een consequente manier, laat het maar zien in wat je doet en niet in wat je verkondigt. Gisteren trad ik op in Gouda en toen kwam er na afloop iemand naar mij toe, die zei: “Dank u wel dominee Bos.” Toen dacht ik: het klopt allemaal weer. Daar is het jongetje Stef. Die zoektocht daarnaartoe, vind ik zo fascinerend.’

Dat Stef Bos door veel christenen gezien werd als niet-gelovig komt volgens de zanger door zijn lied ‘Papa’, waarin hij daar ook iets over zingt. ‘Mensen hebben dat lied verkeerd geïnterpreteerd. Het lied gaat maar om één zin: ‘Papa, ik hou steeds meer van jou.’ In de opbouw daarnaartoe heb ik een soort schisma proberen te maken. Omdat die zin daardoor aan het einde gelanceerd kan worden. ‘Jij gelooft in God en ik geloof in niks’, zing ik ook al lang niet meer in dat nummer. Want dat kan ik niet. Maar ik had dat toen nodig, technisch gezien. Mensen in het dorp denken dan: “Die jongen van Bos, is van God los geworden.”‘ Het nummer is volgens Stef Bos zo’n groot succes omdat het verbinding legt tussen vader en zoon. ‘De meeste liedjes uit die tijd die gingen over vaders, namen afstand. ‘Pa’ van Doe Maar bijvoorbeeld. Het contact werd uiteindelijk niet gelegd. Het liedje van mij is eigenlijk een liefdeslied.’

‘”Het protesteren heeft te maken met protestant zijn”, zei mijn vader altijd. Je moet niet vergeten dat we af en toe protesteren. Toen ik 16 was, was ik dus ook wel even klaar met het geloof’, vertelt Stef over zijn eigen geloofsreis. ‘Ik had denk ik een vervelende catechisatie achter de rug, waarin mij de maat werd genomen. Geloven gaat volgens mij niet over theologie, maar over je overgeven aan Iets dat groter is dan jij.’

Bos schreef ook een lied over Ruth toen hij naar Zuid-Afrika verhuisde, zijn vrouw achterna. ‘Wat een prachtig verhaal is dat, zegt Bos. ‘Daar gingen veel van mijn discussies vroeger over bij mij in het dorp, omdat alles daar behoorlijk naar elkaar toe gebouwd is. Je hoorde bij die kerk of bij die kerk. Maar ik dacht: de Bijbel is van iedereen. Het is een blauwdruk van een identiteit die we eigenlijk allemaal hebben, maar die veel mensen nu vergeten zijn.’

Ook staat Bos bij het illusteren van zijn geloofsreis, nog even stil bij Mozes, waar hij eveneens een lied over schreef. ‘Het meest pijnlijke dat religie gedaan heeft, is God woorden in de mond leggen, terwijl Mozes bij de brandende braamstruik alle wapens uit handen wordt geslagen door God om Hem te kunnen benoemen. Dat maakt het Goddelijke totaal ongrijpbaar en dat zijn we zeker in de protestantse traditie vaak vergeten. We hebben Hem de woorden in de mond gelegd die wij graag wilden dat Hij zei. “Want Hij zegt: ‘Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen.” Alleen die zin al, die zouden wij elke ochtend boven een deur moeten zien hangen voordat we naar buiten gaan. Ik heb er al mijn hele leven lang over gedaan om die zin te verteren.’