Piet van Midden: ‘God luisterde echt naar Mozes’

Rechtstreeks naar het interview

Piet van Midden is een innemende persoonlijkheid. Dat is te merken wanneer hij vertelt op de bank bij Jan van den Bosch. Hij schreef hoogstpersoonlijk een Bijbel -de Groeibijbel- waarin hij een aantal nieuwe inzichten uit de doeken doet. Eén van die verhalen uit die Bijbel is dat van de barmhartige Samaritaan en Piet vertelt daar graag over. ‘Dat verhaal wordt in kerken altijd ongeveer als volgt vertelt. De dominee ziet na een ongeluk een man gewond op de weg liggen maar denkt: och heden ik heb een kerkenraadsvergadering, ik loop maar door. Dan komt een ouderling langs die denkt ook: ach nee, ik heb een kerkenraadsvergadering. Dan komt er een buitenkerkelijke kapper die altijd rot doet tegen de kerk en die helpt de arme man dan eindelijk. Zo, lieve gemeente, moeten wij dat ook doen’, vertelt Piet van Midden licht cynisch.

‘Maar de priester in dat verhaal daalt af en gaat Jeruzalem uit. In het Hebreeuws is dat geen goed teken, dan ga je de verkeerde kant op. Een priester mag ook niet bij een dode komen. Hij mag bijvoorbeeld ook niet zijn dode vrouw aanraken. Er moet een bepaalde afstand zijn. Dat is ook bij de Joodse begrafenissen zo. Dus de priester zit met een probleem. Hij weet niet of de man dood is, want dan mag hij hem niet helpen. Dus hij wikt en weegt en kiest er dan voor te geloven dat de man al dood is. De Leviet, een priesterhulp, ondergaat hetzelfde proces. Uiteindelijk komt daar dan die Samaritaan, die overigens helemaal geen buitenkerkelijke kapper is maar een heel gelovige man, en die ziet dat de man niet dood is en helpt hem. Wat Jezus hiermee zegt, is dat de manier van bijbellezen de hulp aan de naaste in de weg staat voor de priester en de Leviet. Dus die priester in dat verhaal is helemaal geen nare man maar juist bloedserieus in wat hij doet. Kortom, het verhaal is precies het omgekeerde van wat velen beweren. Jezus wil duidelijk maken dat barmhartigheid altijd voorrang heeft ten opzichte van het navolgen van wettelijke rituelen’, zegt de hoogleraar.

‘Mozes is mijn held. Een geweldige man. Er zit zoveel kracht in de boeken die hij schreef. Mozes betekent ‘zoon van’. Velen droegen die naam in Egypte. Maar daar hoort nog een naam achter; de naam van de vader. Maar wie is de vader van Mozes? Dat is niet één of andere farao, dat is de God van Israël zelf. Daar komt hij uiteindelijk achter. Hij wordt door God getraind om het volk te gaan leiden. Mozes is een hele stevige man en hij komt ook op voor zijn volk. Als het volk van Israël het gouden kalf heeft gemaakt, terwijl de tien geboden nog maar nauwelijks in steen gebeiteld staan, is God zo verschrikkelijk kwaad dat Mozes Hem tot bedaren moet brengen. Uiteindelijk luistert God naar Mozes, echt geweldig! Dat God eigenlijk door Mozes op zijn plaats gezet wordt. Zo intens is de relatie tussen God en zijn volk. Mozes dacht: kom maar op God. Ik heb U wat te vertellen, U bent de God van de beloften aan Abraham, Isaäk en Jakob. Als U ons vernietigt, lachen de Egyptenaren zich rot.’ Zo heeft Piet van Midden het verhaal van onder andere Mozes in de Groeibijbel beschreven.