Activiste Talitha Muusse over God, dood en onze aarde

Muusse is een ondernemend type. Ze pakt alles aan wat ze kan omdat ‘er zoveel te doen is en zo weinig tijd.’ Op dit moment is ze veel bezig met duurzaamheid. ‘Toen ik ging studeren werd ik mij daar heel bewust van. Een hoogleraar vroeg ons wie dacht dat hij het beter zou gaan krijgen dan zijn ouders. De sfeer was toen heel teneergeslagen, omdat er zoveel grote vraagstukken zijn. Niet alleen met betrekking tot het klimaat maar ook de toekomst van dit leven. Mijn moeder zegt altijd dat God aan het huilen is over hoe wij hier als mensen omgaan met andere levende schepselen. Hele ecosystemen worden vernietigd, de amazone wordt gekapt en noem maar op. Dat is gewoon ontzettend verdrietig.’

Ze vindt dat we als mensen bescheiden moeten zijn over de invloed en kennis die we hebben. Sommige natuurfenomenen gaan onze pet immers te boven, maar we hebben volgens Talitha ook een ratio gekregen waar we verantwoordelijkheid over moeten afleggen. ‘We hebben gewoon een aantal slimme mensen hier op aarde rondlopen die zien dat de aarde opwarmt. We hebben de verantwoordelijkheid om die kennis serieus te nemen. Daarnaast kun je het ook zien aan al die ecosystemen die onder druk staan. Het is pijnlijk dat we daar toch te weinig om geven. We geven kennelijk toch meer om onze manier van leven, consumptie en materiële zaken.’

De vader van Talitha Muusse is dominee in de Lutheraanse kerk, haar moeder is katholiek. ‘Mijn vader is een praktische en activistische dominee, die wat hij leert toepasbaar wil maken voor hoe je christen kunt zijn in de wereld. Soms denken mensen ook dat als je vader dominee is, je wel een braaf meisje zult zijn. Maar ik heb ook best wel een pittige en provocerende kant. Maar tegelijkertijd wil ik wel deugen en daar schaam ik mij ook niet voor. Ik wil nadenken over het goede en het goede volgen.’

De oudere broer van Talitha stierf een aantal maanden na zijn geboorte. ‘Hij had een hartafwijking waar hij niet meer aan geopereerd kon worden. Twee jaar later werd ik geboren. Ik ben dus opgegroeid in een gezin waar eigenlijk altijd ‘een lege stoel’ aan tafel stond. Er waren ook heel veel zorgen rondom mijn geboorte, of het met mij allemaal wel goed zou gaan. Als mijn ouders naar mij en mijn andere broer keken had ik altijd het idee dat ze zich bedachten dat er nog een ander kind tussen had moeten zitten. Op zo’n jonge leeftijd heel veel verdriet bij je ouders zien heeft wel impact. Je wordt je al jong bewust van sterfelijkheid, kwetsbaarheid, verdriet en gemis. Op sommige momenten waren mijn ouders gewoon ontroostbaar. Het is kwetsbaar om dat te zien en te weten dat je nooit iets zal kunnen doen om dat verdriet te kunnen verzachten. Dat is heel moeilijk.’

De dood is en blijft daarom een lastig onderwerp voor Talitha Muusse. ‘Dat dit lichaam van mij vergaat, vind ik zo lastig voor te stellen. Ik heb ook zo lang last gehad van angst voor de dood. Als kind droomde ik dat ik in een soort eindeloze put viel waar ik eeuwig moest blijven. Op mijn twintigste ben ik daar over gaan praten, het helpt mij niet om het weg te stoppen. De situatie van mijn kleine broertje helpt mij ergens ook, dat hij mij op die weg al is voorgegaan.’

Het verhaal van de Verloren Zoon en het schilderij van Rembrandt dat in de woning van Hour of Power-presentator Jan van den Bosch staat, geeft Talitha ook een mooi perspectief op het hiernamaals. ‘Het beeld van een eeuwig thuiskomen, zo stel ik mij dat voor. Dat je in de handen van de Vader je hoofd mag neerleggen en dat Hij je door je haren streelt. Hij weefde mij in mijn moeders schoot, Hij doorgrondt en kent mij. Dat is voor mij God, dat ik gezien word. Dat gevoel heb ik heel sterk, het is allemaal geen willekeur dat we hier op aarde zijn. Sommige mensen zie ik daar vandaag de dag wel veel mee worstelen.’